نرخ بازار ارز تجاری نرخ غالب معاملات ارزی کشور خواهد شد

ارتباط فردا: محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در گفتگو ویژه خبری امشب در تلویزیون با تشریح آخرین تصمیم گیری‌ها و سیاست گذاری‌های بانک مرکزی، با اشاره به راه اندازی سامانه ارز تجاری گفت: ما در بانک مرکزی، در خصوص تامین ارز کشور از دو سال قبل، سیاست‌های جدیدی را اتخاذ کردیم. برای مثال مرکز مبادله ایران را تاسیس و تلاش کردیم بخش بزرگی از نیاز ارزی کشور را در سامانه نیما تامین کنیم. با این اقتصاد کشور نیازمند ایجاد یک بازار ارزی واقعی بود. و امروز برای اولین با در کشور، یک بازار واقعی ارزی بر مینای عرضه و تقاضای واقعی ایجاد شده است.

وی افزود: در یک سال و نیم گذشته تلاش کردیم یک بازار واقعی ارز در کشور را به وجود آوریم، یک روزیه ارز ترجیحی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی وجود داشت که همچنان برقرار است، یک ارز نیمایی است که پتروشیمی‌ها پالایشی‌ها و فولادی‌ها ارز خود را در ان عرضه می‌کردند و دیگر صنایع و بخش های بازرگانی ارز آنها توافقی بود. در مورد آخر صادرکننده و وارد کننده بر روی یک نرخ با یکدیگر به توافق می‌رسیدند و معمولا نرخ آن اعلام نمی‌شد. یا حتی در مواردی برای مثال اگر کارخانه‌ای مانند فولاد مبارکه، قصد داشت وارداتی انجام دهد، از محل صادرات خود، واردات و ارز مورد نیاز خود را تامین میکرد و دیگر نیاز به عرضه ارز و متعاقب آن تقاضا برای ارز نداشت.  

رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: از آنجایی که یک رویه توافقی تامین ارز وجود داشت و نرخ آن اعلام نمی‌شد. بنابراین از سال گذشته، تصمیم به طراحی یک سامانه ارز توافقی گرفته شد که بتواند سیستم حراج، جورسازی و مچینگ را انجام دهد که این کار دشواری بود؛ چراکه هزینه مبادله ارزهایی مانند یوان و یورو با دلار با یکدیگر تفاوت دارد. به همین دلیل باید شرایطی فراهم می‌شد تا همه این ارزها در آن بازار مبادله شود.

فرزین اظهار کرد: در نهایت این بازار ایجاد شد و حدود سه الی چهار ماه پیش آماده به کار شد و به شرکت های تجاری گفتیم که به صورت داوطلبانه در این بازار مبادلات خود را انجام دهند و نرخ ان نیز شکل گرفته بود که در محدود ۵۸ الی ۶۱ هزار تومان نرخ مبادلات توافقی در این مدت بود.

وی گفت: از آنجایی که قرار بود سامانه ارز نیما به بازار ارز توافقی منتقل شود و نرخ آن را به نرخ ارز توافقی نزدیک کنیم، در روز پنج شنبه هفته گذشته طی اطلاعیه‌ای اعلام کردیم که از روز شنبه ۲۴ آذرماه ارز سامانه نیما مانند ارز توافقی آزاد اعلام می‌کنیم تا براساس حراج شکل بگیرد و از انجایی که ممکن بود تعارض منافع شکل بگیرد و بر روس ارزش سهام نیز اثرگذار باشد از قبل آن را اعلام کردیم.

فرزین افزود: از روز شنبه با انجام اولین معاملات نرخ کشف شده ارز دلار در این معاملات ارز توافقی نیما ۵۹ هزار و ۶۰۰ تومان بود و تا امروز حدود ۶۱ هزار تومان در این بازار کشف قیمت شده است که کاملا آزاد و توافقی بود. در این بازار هیچ سقف و کف قیمتی وجود ندارد و براساس سیستم جورسازی و حراج، مچینگ و جورسازی شکل می‌گیرد.

رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: هیچ اتفاق جدید در بازار ارز رخ نداده و تنها ارز توافقی که به صورت غیر رسمی وجود داشت را به یک بازار واقعی و توافقی تبدیل کردیم. با این حال نرخ ارز نیما را مقداری افزایش دادیم که به نرخ بازار ارز توافقی نزدیک شود. بنابراین در حال حاضر یک بازار ارز توافقی واقعی وجود دارد که نرخ واقعی تر است و ما در تغییر نرخ ارز هیچ دخالتی نداشتیم بلکه عرضه کننده و متقاضیان به صورت توافقی ارزهای خود را معامله می‌کنند.

فرزین با اشاره به موج رسانه‌ای خارجی و شایعات ایجاد شده و اثر ان بر بازار ارز گفت: از روز پنج شنبه که بانک مرکزی اطلاعیه بازار ارز توافقی را منتشر کرد، موج شدیدی از اخبار کاملا برنامه ریزی شده خارجی و عملیات روانی خارجی آغاز شد. برای مثال در ساعت ۱۱ شب همان روز، سی ان ان گزارش داد که پهپادهای مشکوک ایرانی در آسمان نیوجرسی مشاهده شد، فردای ان روز بحث مکانیسم ماشه مطرح شد، تهدید نظامی اسرائیل رسانه‌ای شد، تهدید ترامپ از سوی وال استریت ژورنال مطرح شد، شایعه شد که چین نفت ایران را به میزان ۳۰۰ هزار بشکه کمتر خریداری کرده است و همچنین شایعه شد که چین نفت ایران را در آینده کمتر خریداری خواهد کرد که همه مطالب دروغ بود.

وی ادامه داد: به عبارتی از روزی که اعلام کردیم قرار است بازار ارز تجاری کار خود را آغاز کند، هر چند ساعت یک بار یک شایعه جدید مطرح می‌شد که متاسفانه باعث شد انتظارات تورمی منفی بالا رفته و از روز شنبه نرخ ارز در بازار غیر رسمی افزایش داشته باشد که کاملا برنامه ریزی شده بود.

رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: تمامی مطالب مطرح شده همگی عملیات روانی بود، نه تولید نفت کشور کاهش پیبدا کرده و نه ذخایر ارزی کشور کاهش یافته است. ما جز پنج کشور اول خرید طلا در جهان هستیم. همچنین یکی از بالاترین ذخایر طلا نسبت به میزان ذخایز ارزی خود داریم و حدود ۲۰ درصد ذخایر ارزی کشور به طلا تبدیل شده و در خزانه بانک مرکزی قرار دارد و براساس مجموع ذخایز ارزی، یکی از بالاترین ذخایر طلا را در اختیار داریم و از آینده نیز هیچ نگرانی نداریم. هم تولید نفت و هم سرمایه گذاری در حال افزایش است.

فرزین افزود: سال گذشته نزدیک به ۶۵ میلیارد دلار ارز در سامانه نیما عرضه شد و در سال جاری تا امروز بالای ۵۰ میلیارد دلار ارز تامین شده و پیش بینی ما این است که تا پایان سال جاری نیز از ۷۰ میلیارد دلار تامین ارزی عبور کند و علاوه بر اینکه توانسته‌ایم با ذخایر ارزی خود طلا بیشتری تامین کنیم، توانستیم ارز تجاری را نیز به میزان شش درصد بیشتر تامین کنیم و کسانی که از افزایش نرخ ارز منتفع می‌شودن تلاش می‌کنند با ایجاد شایعات بازار ارز را ملتهب کنند.

وی اظهار کرد: در حال حاضر در تراستی های ما هم درهم به میزان کافی وجود دارد، هم دلار و هم یورو وجود دارد. در روزهای اخیر به علت تعطیلی‌ها، عرضه ارز آنگونه که باید صورت نگرفت و با این حال در روز گذشته حدود ۲۲۰ میلیون دلار ارز عرضه شد.

رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: مزیت‌های بازار ارز تجاری به شکلی است که مبتنی بر حراج است، سیستم مچینگ و جورسازی دارد، از کوتاژ فروشی جلوگیری می‌کند، از خالی فروشی جلوگیری میکند و دیگر شاهد پدیده‌ای مانند چای دبش نخواهیم بود چراکه بانک‌ها به عنوان کارگزار عمل می‌کنند و دیگر کسی نمی‌تواند خالی فروشی کند. تسویه ریالی و ارزی از طریق دو بانک عامل به صورت ریالی و ارزی صورت می‌گیرد و از انجایی که سیستم جورسازی دارد هزینه جست و جو را کاهش می‌دهد و دیگر صادرکننده و واردکننده نیازی ندارند که به دنبال یکدیگر بگردند و در نهایت قیمت گذاری آن دستوری نیست و براساس عرضه و تقاضایی که میان طرفین وجود دارد شکل میگیرد و بی شک در آینده نرخ کشف قیمت در این بازار، نرخ غالب معاملات ارزی کشور خواهد شد و علامت دهی بازار غیر رسمی و قاچاق از میان می‌رود.

ادامه دارد