ببینید | تاریخ در همین نزدیکی | از انسان‌های اولیه تا هخامنشیان در تهران کوچک
مهلا داریان – همشهری آنلاین : کرج، شهری با پیشینه‌ای کهن، در متون تاریخی و ادبی به نام‌های مختلفی شناخته شده است. برخی منابع، نام کرج را به واژه «کاوَک» به معنای «میان‌تهی» نسبت می‌دهند که به موقعیت جغرافیایی آن در دره اشاره دارد.
همچنین، در جایی دیگر، ریشه نام کرج را از «کراج» به معنای «محل دیدبانی» می‌داند؛ چرا که در گذشته، تپه‌ها و کوه‌های اطراف کرج مانند تپه آتشگاه و کوه‌های کلاک به‌عنوان نقاط دیدبانی و علامت‌دهی با آتش مورد استفاده قرار می‌گرفتند. برخی نیز معتقدند که نام کرج از واژه «کوه‌رَج» به معنای «محلی با کوه‌های ردیف‌شده» گرفته شده است.
در متون کهن، از جمله شاهنامه فردوسی، به نام کرج اشاره شده است و رستم، در مسیر زابلستان به مازندران از کرج عبور می‌کند.
این اشاره‌ها نشان‌دهنده اهمیت تاریخی و جغرافیایی کرج در دوران باستان است.
با توجه به موقعیت جغرافیایی و منابع طبیعی غنی، کرج همواره مورد توجه اقوام مختلف بوده و به‌عنوان یکی از مراکز مهم سکونت و گذر در دوره‌های تاریخی مختلف شناخته می‌شده است.
بقایای دوران هخامنشیان، اشکانیان، و ساسانیان در منطقه کرج نشان از تمدن پیشرفته این ناحیه در گذشته دارد و قبل از حمله مغول، مسیر اصلی کاروان‌ها از سگز آباد و شهریار به ری می‌رفت. بعد از این دوره، مسیر قزوین-کرج-ری اهمیت بیشتری پیدا کرد. در دوره صفویه، به دلیل قرار گرفتن در مسیر تهران-قزوین-تبریز، کرج اهمیت بیشتری یافت و کاروانسراها، پل‌ها و قلعه‌های بسیاری در این مسیر ساخته شد. مقدسی در قرن چهارم هجری قمری از کرج به عنوان یکی از روستاهای ری یاد کرده است و یاقوت حموی نیز در ابتدای قرن هفتم هجری قمری کرج را تابع ری دانسته است.
اگر می‌خواهید در نزدیکی تهران به سفری در دل تاریخ بروید و با قدمتی ۹ هزار ساله مواجه شوید، نیازی نیست راه دوری بروید؛ استان البرز با گنجینه‌ای از آثار تاریخی و نشانه‌هایی از سکونتگاه‌های اولیه بشر، در همسایگی استان تهران مقصدی جذاب برای گذران وقت در دل تاریخ است.
اما استان البرز تنها به تاریخ خلاصه نمی‌شود. این منطقه با طبیعت بکر و ییلاقات خوش‌آب‌وهوای خود، فرصتی بی‌نظیر برای سفری کوتاه و دل‌نشین در کنار تاریخ فراهم کرده است. دریاچه‌ها، پارک‌های جنگلی و قله‌های مرتفع، همه و همه تجربه‌ای متفاوت و جذاب از سفر به این استان است.
در این شماره سرزمین شما را به سکونتگاه انسان های اولیه میبریم و با گذر از غارهای تاریخی در ساوجبلاغ وارد دروازه های دل‌انگیز روستاهای خوش اب و هوا می شویم.
مستند این گزارش را ببینید
