افزایش وزن با مصرف مولتی ویتامین! حقیقت یا شایعه؟
به گزارش همشهری آنلاین، با این حال گروهی از مردم از مصرف این ویتامینهای دوستداشتنی اجتناب میکنند، چرا که بر این باور هستند میزان اشتهای آنها را افزایش میدهد؛ اما آیا قرص های مولتی ویتامین چاق کننده هستند؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش تا انتهای این مطلب از همشهری آنلاین با ما همراه باشید.
نقش مولتی ویتامین ها در متابولیسم
معمولا مولتی ویتامینها نقشی در تسریع متابولیسم ندارند، مگر اینکه میزان دریافت ترکیبات مغذی از طریق رژیم غذایی ناکافی باشد. در این حالت با مصرف این ترکیبات نیاز بدن شما به مواد مغذی برطرف و در نتیجه آن سرعت متابولیسم کارآمدتر از پیش میشود. برای مثال پایین بودن ویتامین B6 با کاهش سطح سروتونین همراه است که منجر به افزایش اشتها و در نهایت افزایش وزن میشود.
با این حساب افرادی که از نقش سبک زندگی خود در تناسب اندام غافل هستند، ممکن است مولتی ویتامینها را مقصر کاهش یا افزایش وزن خود بدانند؛ بنابراین ترکیبات ذکر شده صرفا میتوانند در نقش مکمل سبک زندگی سالم عمل کنند، اما به هیچ عنوان جایگزین آن نیستند.
بیشتر بخوانید: آیا مصرف مولتی ویتامین واقعاً مفید است؟
آیا مصرف مولتی ویتامین ها اشتها را افزایش میدهد؟
معمولا مصرف روزانه مولتی ویتامین نباید باعث افزایش اشتها و گرسنگی شود. در حقیقت مطالعهی انجام شده در سال ۲۰۰۸ نشان داد، زنانی که مولتی ویتامین مصرف میکنند، در مقایسه با سایرین احساس گرسنگی کمتری دارند؛ بنابراین اگر به تازگی شروع به مصرف مولتی ویتامین کردید و متوجه شدید که بیشتر از حالت معمول گرسنه هستید، باید به دنبال دلایل دیگری برای افزایش اشتهای خود باشید.
تاثیر کمبود ویتامینها بر وزن
برمبنای بررسیهای صورت گرفته ارتباط مستقیمی بین افزایش وزن و کمبود برخی از ویتامینها و ترکیبات معدنی وجود دارد؛ به صورتی که پایین بودن ویتامین D و آهن میتواند میزان اشتها و میل به مصرف ترکیبات غذایی پرکالری را افزایش دهد.
زمانی که مقادیر این ویتامین در بدن پایینتر از حد طبیعی خود باشد میزان سروتونین کاهش و در مقابل اشتها افزایش مییابد. از طرفی دیگر بدن بیشتر از حالت معمول خستگی و بیحالی را تجربه میکند و شخص تمایلی به ورزش کردن ندارد که این مسئله هم به نوبهی خود در افزایش وزن تاثیر میگذارد.
نقش ویتامینهای گروه B و زینک در تغییر وزن
در این قسمت به منظور رسیدن به پاسخی بهتر در مورد پرسش «آیا قرص های مولتی ویتامین چاق کننده هستند؟» به سراغ بررسی اثر ویتامینهای گروه B و زینک میرویم. مجموع ویتامینهای ذکر شده در سلامت بدن نقش حیاتی دارند و میتوانند به صورت غیرمستقیم بر وزن تاثیر بگذارند:
ویتامینهای گروه B و تغییر وزن
ویتامینهای گروه B در متابولیسم انرژی و تنظیم عملکردهای مختلف بدن نقش کلیدی دارند و به تجزیه کربوهیدرات، چربی و پروتئین کمک و آنها را به انرژی تبدیل میکنند. گروهی از آنها هم در تنظیم هورمونهای مرتبط با اشتها نقش دارند و کمبود آنها ممکن است اختلالات غذایی و تغییر در اشتها به همراه داشته باشد.
گاهی اوقات استرس مزمن باعث پرخوری یا کاهش وزن غیرارادی میشود، اما این ویتامینها با تنظیم عملکرد سیستم عصبی به کاهش استرس کمک خواهند کرد.
نقش زینک در تغییر وزن
زینک به عنوان یک ماده معدنی ضروری در بسیاری از فرایندهای متابولیکی نقش دارد. برای مثال بر عملکرد هورمون گرلین (اشتها) اثر میگذارد؛ بنابراین کمبود زینک میتواند به صورت مستقیم میزان اشتها را تغییر دهد. بهعلاوه زینک به فعالیت آنزیمهای دخیل در متابولیسم انرژی هم کمک میکند؛ در نتیجه کمبود آن کند شدن متابولیسم و افزایش وزن را به همراه خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند ؟ | واقعیت مولتی ویتامین های مخصوص زنان و مردان
آیا مصرف بیش از حد مولتی ویتامین مضر است؟
بدن ما به منظور حفظ عملکرد صحیح خود به مصرف منظم حداقل ۱۳ ویتامین و ۱۶ ماده معدنی نیاز دارد که بهترین راه برای به دست آوردن آنها داشتن یک رژیم غذایی متعادل است. البته مولتی ویتامینها میتوانند جایگزین خوبی برای افرادی باشند که قادر نیستند نیازهای غذایی خود را صرفا از طریق رژیم غذایی تامین کنند.
معمولا مولتیویتامینها تا زمانی که مطابق با دستور مصرف شوند، بدون خطر و عوارض جانبی هستند؛ اما در صورتی که دوز مصرفی آنها را رعایت نکنید ممکن است با مشکلاتی به شرح زیر روبهرو شوید:
عوارض مصرف بیش از اندازه مولتی ویتامین |
|
ویتامین A |
|
ویتامین D |
|
ویتامین E |
|
ویتامین K |
|
ویتامین C |
|
ویتامین B3 |
|
ویتامین B6 |
|
ویتامین B9 |
|
کلسیم |
|
آهن |
|
زینک |
|
توصیه هایی برای مصرف مولتی ویتامین ها
به منظور بهرهمندی از حداکثر مزایای مولتیویتامینها و پیشگیری از عوارض احتمالی بهتر است موارد و نکات زیر را در زمان مصرف این ترکیبات در نظر داشته باشید:
- حتما پیش از شروع مصرف با متخصص تغذیه یا پزشک در این زمینه مشورت کنید تا با در نظر گرفتن نیاز بدن شما بهترین ترکیب را مشخص کنند.
- در صورت داشتن بیماری خاص، مصرف مولتیویتامینها باید حتما تحت نظارت پزشک انجام شود.
- حتما دستور مصرف نوشته شده روی بستهبندی مکمل را به دقت مطالعه و رعایت کنید.
- از مصرف دوزهای بالاتر از میزان توصیه شده خودداری کنید، چرا که عوارض جانبی و مسمومیت به همراه خواهد داشت.
- حتما محصولات برندهای معتبر و دارای مجوز را خریداری کنید تا نسبت به کیفیت آن هیچگونه نگرانی نداشته باشید.
- در زمان مصرف مکمل مقادیر کافی آب بنوشید تا دفع ویتامینهای اضافی (محلول در آب) به خوبی انجام شود.
- در صورتی که داروی خاصی مصرف میکنید، مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید، چرا که ممکن است با مولتیویتامینها تداخل داشته باشند.
- در صورت مشاهده عوارض احتمالی از قبیل تهوع، سرگیجه، اسهال و سایر واکنشهای آلرژیک، مصرف را متوقف کنید و موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
- مکملهای خود را در مکانی مناسب و به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
- جذب ویتامینهای محلول در چربی در صورت مصرف همراه با وعدههای غذایی بیشتر است و در عین حال مانع از ناراحتی معده میشود.
- از مصرف همزمان مولتیویتامین با سایر مکملها بدون مشورت پزشک بپرهیزید.
- در نظر داشته باشید که مکملها به هیچعنوان جایگزین غذا نیستند؛ بنابراین سعی کنید بیشتر با استفاده از منابع غذایی سالم آنها را فراهم کنید.
موارد احتیاط مصرف مولتی ویتامین ها
مادران باردار و شیرده و افراد مبتلا به بیماریهای خاص از قبیل دیابت، بیماریهای کلیوی، کبدی و اختلالات تیروئیدی حتما باید مصرف مولتیویتامینها را تحت نظر پزشک انجام دهند؛ علاوهبراین افراد دارای آلرژی هم باید ترکیبات تشکیلدهنده مکملها را به دقت بررسی کنند، چرا که گروهی از آنها حاوی ترکیبات آلرژیزا مثل لاکتوز، گلوتن یا سویا هستند.
مسئله دیگر اینکه انتخاب مولتیویتامین باید با توجه به سن و جنسیت انجام شود، چرا که گروهی از آنها مخصوص کودکان، سالمندان، زنان باردار یا ورزشکاران طراحی میشوند.
بیشتر بخوانید: آیا باید روزانه مولتی ویتامین مصرف کرد؟
سخن پایانی
با توجه به مطالب فوق در پاسخ به سوال آیا قرص های مولتی ویتامین چاق کننده هستند؟ باید بگوییم که این ترکیبات به صورت مستقیم باعث چاقی یا کاهش وزن نمیشوند و تغییر وزن تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی قرار دارد. در هر صورت بهترین راهکار جذب ترکیبات موردنیاز بدن تامین آنها از مواد غذایی است؛ بنابراین تلاش کنید با دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم در بهبود سلامت عمومی بدن خود گامهای موثری بردارید.