خیابان‌های شلوغ جهان برای خودروهای شخصی رایگان نیست
همشهری – محمد سرابی: از این به بعد همه خودروهای شخصی در همه روزها و ساعت‌ها، باید برای ورود به بخش بزرگی از منطقه منهتن نیویورک عوارض بدهند. به همین بهانه نگاهی کردیم به این طرح و طرح‌های مشابه در چند کلانشهر دیگر جهان.
فهرست طولانی عوارض ورود به منهتن
بعد از مدتی درگیری حقوقی، شهرداری نیویورک طرح عوارض دائمی ورود خودروها به یک منطقه مرکزی این بندر را اجرا کرد. این نخستین بار است که یک کلانشهر ایالات متحده رسما عوارض حمایت از حمل‌ونقل عمومی مانند شبکه مترو وضع می‌کند. جزیره منهتن به‌صورت یک منطقه ویژه در آمده است و در ۱۰ورودی اصلی آن از هر خودرو ۹دلار دریافت می‌شود. کامیون‌ها هم در ساعت اوج ترافیک ۱۴ تا ۲۰دلار پرداخت می‌کنند. ساعت ۵صبح تا ۹شب در روزهای عادی و ۹صبح تا ۹شب در تعطیلات آخر هفته نقطه اوج ترافیک محسوب می‌شود.
تخفیف برای موارد خاص
هر وسیله نقلیه عمومی از این عوارض معاف است. رانندگان دچار معلولیت که قادر به استفاده از حمل‌ونقل عمومی نباشند ۵۰درصد تخفیف دارند. رانندگانی که بنا به اسناد مالیاتی، کم‌درآمد باشند هم تخفیف می‌گیرند. فهرست انواع وسایل نقلیه و مقدار عوارض آنها طولانی و شامل جزئیات زیادی است. در حال حاضر روزانه بیش از ۷۰۰، ۰۰۰ وسیله نقلیه وارد منهتن می‌شوند و مسئولان شهری فکر می‌کنند که می‌شود این تعداد را تا حدود ۱۰۰، ۰۰۰ وسیله کاهش داد. این طرح مخالفانی از کسبه معمولی شهر که به خودروی شخصی وابسته هستند تا دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور دارد اما عزم مدیریت شهری برای اجرای آن جدی است.
بیشتر بخوانید: شهر ۱۵ دقیقه‌ای چه مشخصاتی دارد؟
شهروندان موافق عوارض خودرو هستند
شورای شهر استکهلم اوایل سال۲۰۰۰ تصمیم گرفت برای حمایت از حمل‌ونقل عمومی شهر، عوارضی را برای ورود خودروهای شخصی به خیابان‌های مرکزی تعیین کند. ممکن بود شهروندان سوئد از این طرح حمایت نکنند یا بیشتر آنها مخالف محدود کردن خودروها با این روش باشند، اما در سال۲۰۰۶ که این طرح به‌صورت آزمایشی یک‌ساله اجرا شد، مخالفت‌ها اندک بود زیرا شهرداری قبل از اجرای قانون، ۱۶خط اتوبوسرانی جدید و ۱۰۰دستگاه اتوبوس جدید به منطقه طرح اضافه کرده بود. بلافاصله بعد از اجرا، ترافیک ۲۰درصد کمتر شد. شرکت‌های حمل بسته‌های درون‌شهری هم خدمات خودشان را در این منطقه بیشتر کردند و بارها را سریع‌تر تحویل می‌دادند. میزان استفاده از دوچرخه در این منطقه به ۳۰درصد سفرهای شهری رسیده است و شبکه متروی استکهلم هم تعداد بیشتری از مسافران را جابه‌جا می‌کند.
ساکنان پایتخت طرح را پذیرفتند
وقتی طرح به‌صورت دائمی در آمد، شهرداری از مردم نظرسنجی کرد و بیشتر ساکنان استکهلم به آن رأی مثبت دادند، به این معنی که اهالی شهر قبول کردند که برای استفاده از خودروهای شخصی در مرکز این شهر عوارض بپردازند. بعد از گذشت چنددهه تجربه اجرای این طرح و تداوم حمایت عمومی، درسوئد این موضوع مطرح شده است که راندن خودروی شخصی در خیابان‌های مرکزی شهر اساسا رایگان نیست.
بیشتر بخوانید: آزمایش هوش مصنوعی در ترافیک شهری
طرح ۲۰ساله
از سال۲۰۰۳ محدوده‌ای در مرکز پایتخت انگلیس با نام CCZ تعریف شد که در آن رفت‌وآمد خودروها و موتورسیکلت‌های شخصی تنها با پرداخت عوارض ممکن است. بین سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۱ برای مدتی این طرح معلق شد و تغییراتی کرد اما پس از آن دوباره سامانه پرداخت عوارض به راه افتاد. جلوگیری از ورود خودروهای شخصی هم حجم زیاد ترافیک را کاهش داد و سر و صدای مرکز شهر کمتر شد. خودروهای تمام الکتریکی و بعضی خودروهای هیبریدی یا آنهایی که استانداردهای بسیار بالا در زمینه آلایندگی دارند شامل تخفیف‌هایی می‌شوند. تعداد خودروهای برقی در لندن آنقدر زیاد شده است که مدیریت شهری قصد دارد بعضی از تخفیف‌ها مخصوص خودروی برقی را در سال‌های آینده حذف کند. دوربین‌های تشخیص پلاک مراقب ورود خودروها هستند. طرح عوارض مرکز لندن به محض اجرا ۱۰درصد ترافیک این منطقه را کاهش داد و حالا گفته می‌شود که اگر آن را حذف کنند ازدحام در مرکز شهر ناگهان زیاد خواهد شد.
جریمه‌های سنگین
عوارض منطقه CCZ لندن شامل ۱۵پوند برای روزهای دوشنبه تا جمعه از ساعت ۷صبح تا ۶عصر و روزهای شنبه و یکشنبه و دیگر تعطیلات رسمی از ساعت ۱۲ظهر تا ۶عصر است. برای مالکان خودروها بهتر است که عوارض را پرداخت کنند زیرا جریمه ورود غیرمجاز و فرار از عوارض خیلی بیشتر و در حد ۶۵ تا ۱۹۵پوند است. درآمد ناشی از طرح برای بهبود خیابان‌ها و حمایت از دوچرخه‌سواری و مسیرهای پیاده‌روی و همینطور بهبود شبکه اتوبوسرانی صرف می‌شود.
