شکستگی لگن چگونه باعث مرگ افراد سالمند می‌شود؟
همشهری‌آنلاین – پروانه بندپی: پوکی استخوان، یک بیماری خاموش است و فرد اگر در طول جوانی سبک زندگی مناسبی نداشته باشد، معمولا زمانی متوجه آن می‌شود که دیگر مبتلا شده است. این بیماری با افزایش سن مرتبط است و معمولا در جوانان رخ نمی‌دهد. مگر آن که عوامل ژنتیکی منجر به بروز آن شود. در زنان نیز اغلب بعد از یائسگی و به دلیل ترشح نشدن هورمون‌های زنانه بروز پیدا می‌کند.
موضوعی که در پوکی استخوان اهمیت خیلی زیادی دارد، این است که در این بیماری استخوان‌ها به تدریج ترد و شکننده می‌شوند که منجر به شکستگی آنها در نواحی مختلف بدن می‌شود. یعنی مهم‌ترین پیامد این بیماری، شکستگی استخوان‌ها است. این شکستگی‌ها بیشتر در ۳ ناحیه لگن، ستون فقرات و مچ دست رخ می‌دهد.
طبق آمارها شکستگی لگن، شدیدترین نوع شکستگی ناشی از پوکی استخوان در ایران شناخته می‌شود. ۲۰ تا ۵۰ درصد افرادی که دچار شکستگی لگن ناشی از پوکی استخوان می‌شوند، در همان ۶ ماه تا یک سال اولِ بعد از شکستگی می‌میرند.
۸۰ درصد این افراد دیگر مثل قبل نمی‌شوند
اما چرا و چطور شکستگی لگن به مرگ فرد می انجامد؟ چه دلیلی این اتفاق را رقم می‌زند؟ دکتر افشین استوار، رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگو با همشهری‌آنلاین در این زمینه توضیح می‌دهد: نکته این است که شکستگی لگنِ ناشی از پوکی استخوان در افراد سالمند منجر به ناتوانی شدید آنها می‌شود. حدود ۸۰ درصد این افراد بعد از شکستگی دیگر نمی‌توانند به آن سطح تحرک و فعالیت‌های بدنی قبل از شکستگی برگردند. ۵۰ درصد آنها برای راه رفتن حتما به عصا یا کمک دیگران نیازمند می‌شوند. بنابراین یکی از دلایل مرگ فرد، همین ناتوان شدن در تحرک، بی‌حرکت ماندن طولانی و نداشتن فعالیت بدنی است که ممکن است به زخم بستر، عفونت‌های ادراری و … منجر شود.
دکتر استوار می‌گوید: شکستگی لگن در افراد مبتلا به پوکی استخوان خطر مرگ را افزایش می‌دهد چون باعث بی‌تحرکی طولانی‌مدت، عوارض جراحی، عفونت، لخته‌های خون (ترومبوز و آمبولی ریه) و نارسایی قلبی می‌شود. بی‌تحرکی بعد از شکستگی هم باعث زخم بستر، کاهش توده عضلانی و … می‌شود که همگی خطر مرگ را بالا می‌برند. ترکیب همه این عوارض خطر مرگ فرد سالمند را افزایش می‌دهد.
بیشتر بخوانید؛
-
ورزش را از این سن شروع کنید تا پوکی استخوان نگیرید
-
آیا جوان ها هم پوکی استخوان می‌گیرند؟
-
از چه سنی تست پوکی استخوان بدهیم؟
جراحی لگن چطور باعث مرگ می‌شود؟
اما عوارض جراحی لگن در سالمندان چه چیزهایی هستند که می‌توانند مرگ فرد را به دنبال داشته باشند؟ موضوع این است که عفونت‌های بعد از جراحی، آمبولی ریه، خونریزی شدید، نارسایی قلبی، و مشکلات بیهوشی از عوارض جراحی شکستگی لگن هستند. این عوامل می‌توانند باعث مرگ فرد شوند.
درواقع ضعف سیستم ایمنی و بستری شدن طولانی‌مدت، خطر عفونت‌های شدید را در فرد سالمندی که لگنش هم شکسته و آن را جراحی کرده، افزایش می‌دهد. همچنین بی‌حرکتی بعد از جراحی باعث تشکیل لخته خون در پاها (ترومبوز ورید عمقی) می‌شود که ممکن است به ریه برود و فرد را دچار نارسایی تنفسی کند که به آن آمبولی ریه گفته می‌شود. جراحی لگن همچنین می‌تواند منجر به خونریزی داخلی شود که در سالمندان به دلیل کاهش ذخایر بدن، افت فشار خون و شوک می‌تواند کُشنده باشد. درضمن سالمندان اغلب مشکلات قلبی زمینه‌ای دارند و استرس جراحی یا واکنش به داروهای بیهوشی ممکن است باعث حمله قلبی یا ایست قلبی در آنها شود. ترکیب این عوارض، همراه با ضعف عمومی بدن سالمندان، احتمال مرگ را در هفته‌ها و ماه‌های بعد از جراحی افزایش می‌دهد.
به گفته دکتر استوار، ۲۰ تا ۵۰ درصد مرگ و میرهای ناشی از شکستگی لگن در همان ۶ ماه تا یک سال اولِ بعد از شکستگی اتفاق می‌افتد. یعنی احتمال مرگ کسی که در یک سال اول بعد از شکستگی لگن فوت کند، ۲۰ درصد است که آمار بسیار بالایی محسوب می‌شود.
این استاد دانشگاه استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید: شکستگی لگن، شدیدترین نوع شکستگی ناشی از پوکی استخوان محسوب می‌شود و بسیار خطرناک است. خطرش آن قدر بالا است که از هر ۲ نفر مبتلا به شکستگی لگن، یک نفر می‌میرد.
