محصولات کشاورزی در ایران بی‌خاصیت شده است؟
همشهری آنلاین- زهرار رفیعی: بسیاری از میوه‌ها، سبزیجات و غلات امروزی در مقایسه با ۷۰ سال پیش مواد مغذی کمتری دارند. پژوهش‌ها کاهش قابل‌توجهی در پروتئین، کلسیم، فسفر، آهن، ویتامین C و ب۲ را نشان می‌دهند. روش‌های کشاورزی که بر عملکرد بالا تمرکز دارند، جذب مواد مغذی توسط گیاهان را مختل کرده و سلامت خاک را تضعیف می‌کنند. همچنین، سطوح بالاتر دی‌اکسید کربن باعث افزایش کربوهیدرات و کاهش جذب ریزمغذی‌ها از خاک می‌شود. استفاده از کودهای شیمیایی، آبیاری مداوم و برداشت‌های مکرر، مواد آلی خاک را کاهش داده و سلامت آن را به خطر می‌اندازد.
تاثیر تغییر اقلیم بر کاهش کیفیت محصولات کشاورزی
مسعود تجریشی، رئیس گروه زیست محیطی فرهنگستان علوم: تغییر اقلیم باعث شد امسال در صادرات برخی محصولات کشاورزی موفق نباشیم به این دلیل که تغییر اقلیم باعث شد زمان و میزان سم‌پاشی محصولات کشاورزی تغییر و کیفیت این محصولات کاهش پیدا کند. تغییر اقلیم موضوع جدی است و نیاز به سیاست‌گذاری صحیح در این زمینه داریم. دو پدیده بارش‌های کمتر و دمای بیشتر مسئله اساسی ما است. در برخی نقاط کشور وقتی دما افزایش پیدا می‌کند رطوبت هم افزایش پیدا می‌کند و باعث بارش‌های ناگهانی می‌شود. چرخه زیستی خیلی مهم است و تغییر در این چرخه‌ها و زنجیره‌ها باعث از بین رفتن تعادل‌ها و زیستگاه‌ها می‌شود.
عوامل مؤثر در تخریب خاک کشور
- تغییر کاربری اراضی
- چرای بی‌رویه دام
- کشاورزی غیراصولی
- شخم زدن اراضی در جهت شیب
- کاهش نزولات جوی
- گسترش شهرنشینی
- کاهش مواد آلی خاک در اثر استفاده بی‌رویه از کودهای شیمیایی و سموم
- شور شدن خاک ناشی از آبیاری نامناسب
تغییر اقلیم چطور باعث کاهش کیفیت محصولات کشاورزی می‌شود؟
تغییرات اقلیمی و افزایش غلظت دی‌اکسید کربن، فرایند فتوسنتز را تغییر می‌دهد. محصولات کشاورزی در این شرایط بیشتر ترکیبات مبتنی بر کربن مانند کربوهیدرات تولید می‌کنند و جذب ریزمغذی‌هایی مانند آهن، روی و منیزیم از خاک کاهش می‌یابد. تغییرات اقلیمی همچنین موجب کمبود آب و استفاده از آب‌های بی‌کیفیت برای آبیاری شده است. این شرایط نه تنها جذب مواد مغذی توسط گیاهان را کاهش می‌دهد، بلکه ممکن است تنوع زیستی خاک و توانایی آن برای پشتیبانی از رشد سالم گیاهان را مختل کند. افزایش دمای جهانی رشد گیاهان را سرعت می‌بخشد، اما در عین حال فرصت کافی برای جذب و سنتز مواد مغذی در گیاهان فراهم نمی‌شود.
سطح زیر کشت: ۱۸.۵ میلیون هکتار
۱۱ درصد مساحت کشور
۱.۲ هکتار در ساعت: تغییر کاربری اراضی کشاورزی در ۳۰ سال اخیر
۱۶.۵ تن در هکتار: نرخ فرسایش سالیانه خاک در ایران
۷.۷ درصد: سهم ایران از فرسایش خاک جهان
۱۰ میلیارد دلار : خسارت سالانه تخریب خاک در کشور
۲.۱۴ درصد : سهم ایران در تولید گازهای گل خانه‌ای
۸۰ درصد : سهم چین، امریکا و هند از تولید گازهای گلخانه‌ای
۷۵ درصد : سهم سوخت های فسیلی در تولید گازهای آلاینده در ایران
۹۰۰ میلیون تن: حجم تولید گازهای گلخانه ای ایران
